Dnia 21 grudnia 2013 r., tuż przed Świętami Bożego Narodzenia, w Muzeum Ustrońskim im. Jana Jarockiego, odbyła się uroczysta promocja najnowszego wydawnictwa Towarzystwa Miłośników Ustronia – 16 tomu „Pamiętnika Ustrońskiego”. Prezentacji dokonała Danuta Szczypka – historyk i pedagog, autorka opracowań dotyczących dziejów Wisły, inicjatorka i współredaktorka „Rocznika Wiślańskiego”. Na wstępie swego wystąpienia recenzentka zacytowała fragment artykułu prof. Ewy Chojeckiej, dotyczącego pamięci, który to cytat posłużył również zespołowi redakcyjnemu „Pamiętnika” jako wstęp i zarazem motto: „Jakie jest tworzywo pamięci? Nasze doświadczenie oraz badania podpowiadają, że pamięć składa się z elementów wielorakich: racjonalnie udokumentowanych faktów, wątków mitycznych, stereotypów, intencjonalnie i wybiórczo zestawionych zbitek (...), a tam, gdzie dotyka nas osobiście, potrafi być podmalowana emocjonalnie (...)”.
I taki właśnie jest „Pamiętnik Ustroński” – mówiła Danuta Szczypka. Autorzy artykułów odtwarzają wydarzenia z przeszłości na podstawie rzetelnie udokumentowanych faktów, chociaż nie zawsze posługują się tzw. aparatem naukowym. Wielu z nich opisuje losy swoich bliskich i znajomych. I to jest właśnie to, co dotyka ich osobiście. Jest to ta pamięć „podmalowana emocjonalnie”, najczęściej wzruszająca, także dla postronnego czytelnika. (...) „Pamiętnik” jest poświęcony Ustroniowi i jego mieszkańcom. Jednak autorzy artykułów zwykle przedstawiają tło wydarzeń oraz ich powiązania. Odnoszą się do sytuacji z przeszłości Śląska Cieszyńskiego, a tym samym do postaci, które tu żyły i działały. (...) Autorzy wszystkich artykułów i wspomnień starają się rzetelnie i bezstronnie opisać wydarzenia z przeszłości, mimo że czasami wyczuwa się ich emocje. I trudno się temu dziwić, piszą wszakże nie tylko o tych, co odeszli już w niepamięć, ale o tych, których znali, także swoich bliskich.
Swą recenzję Danuta Szczypka zakończyła kolejnym cytatem prof. Ewy Chojeckiej: „Miasto jako źródło obrazów pamięci ma służyć budowaniu tożsamości oraz więzi międzyludzkich. (...) po swojemu próbuje zrozumieć własne dzieje (...). Świętowanie zaś pamięci jest istotnym składnikiem każdej wspólnoty”, podsumowując – (...) To dzisiejsze świętowanie z okazji wydania 16 tomu „Pamiętnika Ustrońskiego” jest niewątpliwie istotnym składnikiem ustrońskiej wspólnoty i bardzo dobrze służy budowaniu tożsamości. I niech tak nadal będzie, czego Państwu tu zebranym, autorom artykułów, redaktorom i wszystkim tym, którym leży na sercu dziedzictwo przodków serdecznie życzę. 16 tom „Pamiętnika Ustrońskiego” warto przeczytać, a mówię to z pełnym przekonaniem.
Spotkanie uświetnił występ zespołu wokalnego „Silesian Singers”, w składzie: Magda Zborek, Magdalena Grzegorzek, Marek Anton, Kamil Ozimek, Aleksander Teliga, Szymon Staniszewski i Kacper Niezabitowski.
Rok 2013 to również rok, w którym świętowaliśmy 25. lecie wydawnictwa „Pamiętnik Ustroński”. Wspomniała o tym szczegółowo w swoim wystąpieniu redaktor prowadzący serię – Bożena Kubień: Spotykamy się w roku szczególnym, roku jubileuszowym, bowiem wydawnictwo „Pamiętnik Ustroński” obchodzi właśnie swoje 25.lecie. Od samego początku „Pamiętnik Ustroński” miał wypracowany swój profil, który przez te wszystkie lata się nie zmieniał, a jedynie rozwijał. Kluczowe zagadnienia, jakie podejmowało i podejmuje nadal nasze wydawnictwo, koncentrują się wokół historii Ustronia, dziedzictwa kulturowego, tożsamości, pamięci historycznej, prezentacji i promocji sztuki, ochrony zabytków, ogólnie rzecz ujmując kultury, ale także dotykamy współczesności. Bardzo cenne i lubiane przez naszych czytelników są wspomnienia, w spisywanie których autorzy wkładają wiele serca. Dla wielu z nas „Pamiętniki Ustrońskie” stanowiły i stanowią nadal pierwszą lekcję o przeszłości Ustronia. Jeśli zaś chodzi właśnie o samo podejście do zagadnień historii i dziedzictwa kulturowego, to „Pamiętniki” wielu z nas poniekąd wychowały i uformowały. Z pewnością periodyk ten stanowi istotny wkład w dziejopisarstwo ziemi cieszyńskiej. Wypada zatem wymienić ludzi, którzy go tworzyli i tworzą nadal. Inicjatorem powstania serii był śp. Józef Pilch – bibliofil i badacz dziejów regionu. W latach 1988-1995, w zespole redakcyjnym obok wspomnianego już Józefa Pilcha pracowała również Lidia Szkaradnik. Właśnie Józef Pilch i Lidia Szkaradnik tworzyli trzon pierwszych „Pamiętników”. A ponadto: Stanisław Niemczyk (który jest też pomysłodawcą tytułu wydawnictwa), Zygmunt Białas i śp. Karol Kubala (to właśnie szata graficzna jego autorstwa była znakiem rozpoznawczym pierwszych „Pamiętników”). Warto dodać, że przez krótki czas opracowaniem redakcyjnym zajmował się też cieszyniak śp. Robert Danel. W drugiej połowie lat 90., już po śmierci Józefa Pilcha, zespół tworzył wspomniany Stanisław Niemczyk, do którego dołączyły Anna Guznar i Elżbieta Sikora. Opracowaniem graficznym i składem zajął się wówczas Kazimierz Heczko, a teraz także Agata Heczko. Wraz z nastaniem nowego wieku Stanisław Niemczyk wyłączył się z prac, natomiast do zespołu dołączyli Jan Sztefek, a następnie Anna Gluza, Michał Pilch i Bożena Kubień. I tak jest do dzisiaj. Przez to 25.lecie do „Pamiętnika” pisało łącznie około 100 autorów, a jego karty zostały zapełnione blisko dwustu artykułami, podejmującymi tematykę związaną z dziejami oraz dziedzictwem kulturowym Ustronia i Śląska Cieszyńskiego. Wspierały nas i liczymy, że będą nas wspierać nadal urzędy – Miasto Ustroń, Powiat Cieszyński, a niekiedy również Województwo Śląskie. Ponadto ogromna grupa sponsorów – osób prywatnych, przedsiębiorstw. Szczególne podziękowania należą się czytelnikom, pasjonatom Ustronia, pasjonatom regionu, którzy są z nami przez te wszystkie lata, czytają nas i dostarczają tematów do następnych wydań. Wszystkim Państwu serdecznie dziękujemy i liczymy na dalszą równie udaną współpracę.
Piszemy „Pamiętnik Ustroński” po to, aby przywrócić pamięć, po to, aby ocalić od zapomnienia odchodzący krajobraz, ludzi, zmieniającą się wokół nas przestrzeń, aby zachować i tym samym polepszyć przyszłość naszej przeszłości. (bk)






cofnij